Kinderen en volwassenen met Asperger hebben een vorm van autisme. In het psychiatrisch handboek DSM-5 is het syndroom van Asperger als aparte diagnose verdwenen. Het wordt nu samen met klassiek autisme, atypisch autisme, meervoudig complexe ontwikkelingsstoornis (MCDD), PDD-NOS, het syndroom van Rett en desintegratiestoornis van de kinderleeftijd als één categorie benoemd: autismespectrumstoornis.
Wat de stoornis van Asperger onderscheidde van klassiek autisme zijn de minder ernstige symptomen en de afwezigheid van taalachterstand. Kinderen met Asperger hebben vaak goede taal- en cognitieve vaardigheden. Voor de ongetrainde waarnemer kan een kind met Asperger er uitzien als een neurotypisch (‘normaal’) kind dat zich anders gedraagt.
Sociale interactie
Kinderen met autisme worden vaak gezien als afstandelijk en ongeïnteresseerd in anderen. Dit is niet het geval bij Asperger. Personen met de stoornis van Asperger willen er meestal wel bijhoren en interactie met anderen hebben, maar weten vaak niet hoe ze dat moeten doen. Ze kunnen sociaal onhandig zijn, conventionele sociale regels niet begrijpen of een gebrek aan empathie vertonen. Ze kunnen beperkt oogcontact hebben, niet betrokken lijken in een gesprek en het gebruik van gebaren of sarcasme niet begrijpen.
Obsessies
De belangstelling van iemand met Asperger voor een bepaald onderwerp kan aan het obsessieve grenzen. Kinderen met Asperger vinden het vaak leuk om categorieën van dingen te verzamelen, zoals stenen of flessendoppen. Ze kunnen bedreven zijn in kenniscategorieën van informatie, zoals honkbalstatistieken of Latijnse namen van bloemen. Ze kunnen een goed geheugen hebben, maar hebben vaak moeite met abstracte concepten.
Spraak
Een van de belangrijkste verschillen tussen Asperger en autisme is dat er geen spraakachterstand is bij Asperger. In feite hebben kinderen met de stoornis van Asperger vaak goede taalvaardigheden; ze gebruiken taal gewoon op een andere manier. Spraakpatronen kunnen ongebruikelijk zijn, geen buiging hebben of ritmisch van aard zijn, of formeel zijn, maar te luid of met hoge tonen. Kinderen met Asperger begrijpen de subtiliteiten van taal niet, zoals ironie en humor, of ze begrijpen het geven en nemen van een gesprek niet.
Cognitie
Een ander onderscheid tussen de stoornis van Asperger en autisme is het cognitieve vermogen. Hoewel sommige mensen met autisme een verstandelijke beperking hebben, heeft iemand met Asperger geen cognitieve achterstand, en de meesten hebben een gemiddelde tot bovengemiddelde intelligentie.
Motoriek
Hoewel motorische problemen geen specifiek criterium zijn voor Asperger, hebben kinderen met Asperger vaak een achterstand in hun motorische vaardigheden en kunnen ze onhandig overkomen.
