Stemmingsstoornis
Een depressie is een aandoening die valt onder de ‘stemmingsstoornissen’. Het is een ziekte van de stemming en gevoelens.
Van een depressieve stemming is sprake als er gedurende een langere periode een abnormale somberheid bestaat of een abnormale lusteloosheid, verlies van interesse of een onvermogen om ergens van te genieten.
Bij een depressie kan men kijken naar de hoogte van de stemming (zoals een beetje somber of héél erg somber) en naar de wisselingen in de stemming (zoals wekenlang een somber gevoel of een afwisseling tussen de positieve stemming en de sombere stemming; maar ook wisseling per dag of per aantal weken). Dit kan per persoon variëren en zorgt ervoor dat een depressie bij iedereen anders kan zijn.
Er bestaan verschillende subtypen van depressie.
Depressieve stoornis
Wordt ook wel ‘unipolaire depressie’ of ‘gewone’ depressie genoemd. Van een depressieve stoornis is sprake als iemand voor langere tijd somber of neerslachtig is. Een periode waarin zich depressieve symptomen voordoen, wordt een depressieve episode genoemd. Blijft het bij één episode? Dan wordt er gesproken van een eenmalige stoornis. Herhalen de episodes zich, dan wordt de depressieve stoornis recidiverend genoemd.
Dysthyme stoornis
De dystyme stoornis is ‘milder’ dan een depressieve stoornis. Er moet ten minste twee jaar een (lichte) depressieve stemming hebben bestaan en daarnaast moeten twee of meer van de depressieve symptomen (met uitzondering van psychomotorische gejaagdheid of geremdheid) aanwezig zijn geweest. De symptomen zijn doorgaans milder dan bij een depressie, maar toch wordt de dysthyme stoornis als zwaarder ervaren. Dit komt door de langdurigheid van de dysthyme stoornis.
Bipolaire stoornis
Beter bekend als de manische depressie. Bij een bipolaire stoornis worden blije periodes afgewisseld met periodes van somberheid. Tijdens de ‘goede’ periodes voelt iemand zich extreem energiek en opgewekt. Bij een bipolaire stoornis wordt onderscheid gemaakt tussen type I en type II. Van een bipolaire stoornis type I wordt gesproken als iemand tenminste één manische episode heeft doorgemaakt, al dan niet afgewisseld met één of meer depressieve episodes. Bij type II gaat het om het ooit hebben geleden aan minstens één depressieve episode én tenminste één milde manische episode. Een milde manische episode wordt ook wel hypomane episode genoemd. Bij een hypomane episode zijn de verschijnselen nog niet zo erg dat het algemeen functioneren wordt verstoord. Een (nog) mildere vorm van de bipolaire stoornis is de cyclothyme stoornis.
Psychotische depressie
Hiervan wordt gesproken als er naast depressieve gevoelens ook waangedachten of hallucinaties aanwezig zijn. De wanen komen wat betreft de inhoud vaak overeen met de depressie.
Postpartum depressie
Dit type depressie kan voorkomen bij vrouwen die net een kind hebben gekregen. Een postpartum depressie lijkt qua symptomen op de ‘gewone’ depressie, maar treedt pas op binnen vier maanden na de bevalling. De meestvoorkomende symptomen zijn het hebben van depressieve gevoelens en het niet kunnen genieten van de baby.
Seizoensgebonden depressie
Mensen die alleen op specifieke momenten van het jaar last hebben van depressieve stemmingen lijden vaak aan een seizoensgebonden depressie. Het bekendst is de winterdepressie. Symptomen van een winterdepressie zijn:
- somber en neerslachtig zijn,
- terugtrekgedrag,
- veel slapen,
- vermoeidheid,
- prikkelbaarheid,
- veel eten
- een toename van het gewicht.
Van een winterdepressie is sprake als de klachten minstens twee jaar achter elkaar terugkeren. Een winterdepressie komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Door de verandering in daglicht raakt de biologische klok verstoord, waardoor in veel gevallen de winterdepressie ontstaat. Waarschijnlijk speelt het hormoon melatonine een rol.
De winterblues is een mildere variant van winterdepressie. Er zijn wel klachten, maar mensen die lijden aan winterblues zijn niet ziek. De symptomen komen overeen met die van een winterdepressie, maar zijn minder ernstig. Daarnaast is er geen sprake van somberheid of neerslachtigheid.
Behalve een winterdepressie hebben sommige mensen ook last van een zomerdepressie