Het syndroom van Gilles de la Tourette (GTS) is een neuro-psychiatrische aandoening. De stoornis wordt gekenmerkt door tics: abrupte, ongecontroleerde, niet functionele en zich herhalende bewegingen of geluiden.
Voorbeelden hiervan zijn:
- Bewegingstics (motorische tics):
- Knipperen met de ogen
- Wegdraaien met de ogen
- Neus optrekken
- Met het hoofd schudden
- Een grimas trekken
- Schouders optrekken
- Bewegingen in ledematen
Geluidstics (vocale tics):
- Schrapen van de keel
- Kuchen
- Knorren
- Grommen
- Klakken met de tong
- Sisgeluiden
- Zinloze woorden/kreten uiten
- Schelden/vloeken (de meest bekende vorm van GTS)
Daarnaast is er nog een onderscheid tussen enkelvoudige tics of complexe tics. Complexe tics kunnen bestaan uit meerdere bewegingen/geluiden tegelijkertijd, of meer doelgericht lijkende bewegingen, zoals een huppelsprong maken, iemand nazeggen, dingen aanraken.
GTS komt meer dan eens voor in combinatie met andere psychische stoornissen, zoals ADHD, OCS en PDD-NOS.
Oorzaak
Door veelvuldig onderzoek wordt nu aangenomen dat het veroorzaakt is door een verandering in de genen, er is hier echter weinig duidelijkheid over. GTS begint vaak op een leeftijd tussen de vier en elf jaar.
Tegenwoordig denkt men dat tic-bewegingen niet slechts simpele, willekeurige bewegingen of geluiden zijn. Het is een onderdeel van een groter geheel van gebeurtenissen. Zo kan er voorafgaand aan een tik sprake zijn van een zogenaamde ‘sensorische tic’, zoals lichamelijke sensaties; druk, kriebel, warmte of kou. Deze sensaties geven een onaangenaam gevoel, de tic-beweging kan ervoor zorgen dat het onaangename gevoel voor korte tijd verdwijnt. Wanneer het gevoel weer terugkomt, zal de tic zich dus herhalen.
Behandeling
GTS is momenteel niet te genezen. Wel kunnen de symptomen sterk verminderd worden met behulp van medicatie of therapie.
Heb jij last van tics? Maak jij rare geluidjes of vervelende bewegingen? Kun je de geluidjes en bewegingen – die tics dus – niet tegenhouden, hoe hard je ook probeert?