Het begrip ‘Nieuw Sociaal Contract’ verwijst naar het idee van een herziening of vernieuwing van de afspraken en overeenkomsten tussen de overheid en de burgers in een samenleving. Het sociale contract is een theoretisch concept dat teruggaat tot de filosofen uit de 17e en 18e eeuw, zoals Thomas Hobbes, John Locke en Jean-Jacques Rousseau. Zij stelden zich voor dat mensen in de oorspronkelijke staat van de natuur bepaalde vrijheden opgaven in ruil voor bescherming en bestuur door een georganiseerde samenleving.
In moderne termen verwijst het ‘Nieuw Sociaal Contract’ naar het idee dat de maatschappelijke omstandigheden, waarden en behoeften in de loop van de tijd veranderen, en dat er een herziening of aanpassing van de overeenkomst tussen burgers en overheid nodig kan zijn om rekening te houden met deze veranderingen. Dit kan betrekking hebben op kwesties zoals economische ongelijkheid, sociale rechtvaardigheid, milieuproblemen, burgerrechten, gezondheidszorg en andere maatschappelijke uitdagingen.
Het concept van een Nieuw Sociaal Contract roept op tot discussie over hoe de overheid en de samenleving met elkaar moeten omgaan, welke verantwoordelijkheden de overheid heeft ten opzichte van haar burgers, en hoe de behoeften van alle leden van de samenleving het best kunnen worden aangepakt en vervuld. Dit kan leiden tot beleidsveranderingen, hervormingen en maatschappelijke debatten over hoe de samenleving moet worden georganiseerd en bestuurd.
In 2023 richtte Pieter Omtzigt een partij op met de naam Nieuw Sociaal Contract.